Een hamster die een winterslaap houdt, is in de wilde natuur een normaal fenomeen. Het is een mechanisme om in de koude wintermaanden zo min mogelijk energie te verbruiken. ‘Houden hamsters een winterslaap als ze in een kooi binnen verblijven?’ is een vaak gehoorde vraag onder hamsterbezitters. En ja, ook in gevangenschap kan een hamster in winterslaap gaan als hij in een koude omgeving woont. Maar dat gaat lang niet op voor alle soorten. Welke hamsters een winterslaap houden en wat dit precies betekent, zetten we hier graag voor je op een rijtje.
Van alle hamstersoorten die in gevangenschap worden gehouden, gaat alleen de Syrische hamster (ook wel goudhamster genoemd) in winterslaap. Een Russische dwerghamster houdt geen winterslaap. Hij leeft van nature in koude gebieden en de temperatuur in gevangenschap in Nederland is niet dusdanig dat hij geneigd is een winterslaap te houden. Wel kan deze soort torpor en een wintervacht krijgen.
Een hamster in winterslaap zou je makkelijk kunnen verwarren met een dode hamster. Veel knaagdierenbezitters hebben zich dan ook al eens afgevraagd: ‘Houdt mijn hamster een winterslaap of is hij dood?’ Zijn hartslag en ademhaling dalen en de hamster neemt een bijzondere houding aan. Hij rolt zich dan op en steekt zijn voorpootjes vooruit. Houdt je hamster een winterslaap, dan is hij niet stijf, wat hij wel zou zijn als hij dood zou zijn. Ook geeft een hamster die een winterslaap houdt nog wel reflexen, hetzij hele trage. Ook daarmee kun je dus het onderscheid maken tussen een winterslaap en overlijden.
Onder de knaagdieren bestaan drie verschillende soorten winterslaap: een normale winterslaap, torpor en verlengd torpor. Houdt een hamster een winterslaap, dan brengt hij zijn lichaamstemperatuur voor een lange tijd omlaag. Gemiddeld genomen duurt een winterslaap bij een hamster ongeveer een week. Wanneer hij wakker wordt en merkt dat de omstandigheden nog niet zijn veranderd, kan dit proces zich herhalen. Torpor is een proces waarbij een hamster zijn lichaamstemperatuur verlaagt en heel stil gaat zitten. Torpor wordt ook wel winterverlamming genoemd en is bedoeld om het energieverbruik te minimaliseren. Het wordt beïnvloed door de temperatuur, maar ook door de daglengte. Torpor begint vaak voor zonsondergang en duurt enkele uren. Verlengd torpor wil zeggen dat dit proces zich blijft herhalen zodoende deze periode te overbruggen.
Het is niet altijd een fijn gezicht om je hamster zo te zien zitten. Je zou al gauw de indruk kunnen krijgen dat het niet goed met hem gaat. Toch hoef je je geen zorgen te maken. Je hamster gaat tijdens torpor heel rustig zitten of liggen en doet zijn oogjes dicht. Hij voelt koud en slap aan en hij is ook moeilijk wakker te krijgen. Vaak eet en drinkt hij ook minder dan normaal en kan hij wat lichaamsgewicht verliezen.